Утуйар уутун Сэбиэт үлэтигэр анаабыта

     Васильева Анна Михайловнаны аан бастаан 1966 сыллаахха Чурапчыга үлэлии олорон Амма оройуонун делегациятын састаабыгар кэлэ сырыттаҕына көрбүтүм уонна ол киэһэ делегациялар көрсүһүүлэригэр тыл эппитин истибитим.

     1975 сыллаахха бэс ыйын саҕатыгар Амма оройуонун Сэбиэтин тэрээһин сессиятыгар Исполком председателинэн талыллыбытым. Сессия кэнниттэн Анна Михайловна, урут көрсүбүт киһитэ буоларбынан эбитэ дуу, аан бастакынан эҕэрдэлээтэ уонна сүбэнэн-аманан бииргэ үлэлииргэ баҕа санаатын эппитэ. Анна Михайловна ол баҕа санаата туолбута. Оройуон таһымыгар салайааччылар көрсүбэтэх нэдиэлэлэрэ, ыйдара суох буолааччы. Толору сэттэ сыл устата Анна Михайловналыын алтыһан бииргэ үлэлээбиппит. Кини туһунан миэхэ умнуллубат өйдөбүл хаалбыта саарбаҕа суох. Анна Михайловна тылынан-өһүнэн, өйүнэн-санаатынан, тыа сирин олоҕун - дьаһаҕын, тэрийэр-салайар үлэ ис хоһоонун билэринэн-көрөрүнэн, мунаахсыйар диэни билбэт, үөһэттэн ыйыыны-кэрдиини кэтэһэн олорбот, туһунан суоллаах-иистээх председатель этэ.

     Кини нэһилиэккэ баһылыыр-көҕүлүүр оруолу ылбыта. Депутаттары, нэһилиэк активын, тэрилтэлэр салайааччыларын биир сыалга-сорукка түмэр дьоҕурдааҕа. Оройуоҥҥа муҥура суох авторитетынан туһанара. Анна Михайловна 32 сыл устата тохтоло суох биир нэһилиэккэ Сэбиэт ситэриилээх комитетын председателинэн үлэлээн, олоҕун устата хаста эмэтэ оройуон, нэһилиэк Сэбиэтин депутатынан, республика Үрдүкү Сэбиэтин депутатынан быыбарданан, араас таһымнаах Сэбиэт үлэтин-хамнаһын баһылаан, баай уоппуту мунньуммута, государственнай өйү-санааны, тус эппиэтинэстээх буолууну үөскэппитэ.

     Мин Бөтүҥ нэһилиэгин Сэбиэтин сессияларыгар, исполком мунньахтарыгар үгүстүк кыттыбытым, тэрийэр-маассабай үлэлэрин кытары билсибитим. Исполком мунньахтарыгар, сессияларга баар итэҕэстэри туоратар уонна инники сайдыыны тускуллуур тус сыаллаах-соруктаах боппуруостар киирэллэрэ. Дьүүллэһии түмүгүнэн туолар болдьохтоох, ким толоруохтааҕа ыйыллар, дьоҥҥо тиийимтиэ быһаарыылар бигэргэтиллэр этилэр. Нэһилиэк депутаттара, актива, тэрилтэлэр салайааччылара уураах туолуутугар бары үлэлэһэр бэрээдэктэрэ олохтоммута.

     Анна Михайловна сессия кэнниттэн депутаттары уокуруктарыгар активы үлэ коллективтарыгар, дьон олорор сирдэринэн ыыталаан иһитиннэрии оҥороро. Ый ахсын нэһилиэк үлэтин-хамнаһын ырытан баар итэҕэстэри аадырыстаан, нэһилиэнньэттэн киирэр этиилэри түмэн, активы мунньан сүбэлэһэр бэрээдэктээҕэ. Бөтүҥ нэһилиэгэ өрүүтүн бастыҥнар кэккэлэригэр сылдьара. Бөтүҥ нэһилиэгэ социальнай, культурнай уонна хаһаайыстыбаннай тутууларынан оройуон нэһилиэктэриттэн ордуктара, сэнэхтэрэ этэ. Онуоха Анна Михайловна оруола улаханын туһунан ким даҕаны мөккүһэр кыаҕа суох. Бөһүөлэги тупсаран оҥорууга, объектары көрүү-истии, туһаныы боппуруостарыгар өрүүтүн болҕомтотун, кыһамньытын уурара. Анна Михайловна Сэбиэт хонтуоратын ким хайа иннинэ туттарбыта. Кини кэнниттэн үгүс Сэбиэттэр хонтуораламмыттара.

     Чурапчыттан үрдүк күүрүүлээх электролиния Бөтүҕҕэ кэлбитигэр Анна Михайловна бөһүөлэк ис линиятын уларытан саҕардан туттарбыта.  Бөтүҥҥэ үгүс ыал саҥа дьиэлэммитэ, саҥа уулуссалар үөскээбиттэрэ.  Анна Михайловна киһи, салайааччы да быһыытынан сүрдээх сэмэй, туспа суоллаах иистээх, сирэй эппиэтинэстээх быһаарыылаах тыллаах өстөөх салайааччы этэ.  Эппит тылыгар олус турумтуо, дьоҥҥо ылыннарыылаах тыллааҕа, наар үчүгэйи эрэ баҕарара. Араас таһымнаах мунньахтарга бэйэтэ этинэр наадалаах буоллаҕына, санаатын холкутук, бэрт кылгастык этэрэ. Этиитэ судургу олохтон чугас, быһаччы олоххо киирэр өрүттээх, туһалаах өттүгэр эйэ дэмнээх буолара. Анна Михайловна дьоҥҥо тэҥ сыһыаннааҕа, бэйэтин хаһан да чорботуммат, үрдүктүк туттубат, сыаналаммат да этэ.

     Анна Михайловна бэйэтин олоҕун устатыгар араас таһымнаах партийнай органнарга, олохтоох партбюроттан саҕалаан, партия уобаластааҕы комитетыгар диэри, талыллан партия политикатын олоххо киллэрсибитэ. Сэбиэт үлэтигэр партийнай сабыдыалы кытта дьүөрэлээн үлэлиири ситиспитэ. Республикаҕа дьахталлар хамсааһыннарыгар элбэх кылаатын киллэрсибитэ.

     Анна Михайловна Сэбиэккэ өр сыллаах үлэтэ республика государственнаһын сайыннарыыга күүс-көмө буолбута чуолкай, Сэбиэт үлэтиттэн саха дьахталларыттан уонна Саха республикатыттан Социалистическай Үлэ Геройун үрдүк аатын ылбыт собус соҕотох киһибит. Олохтоох Сэбиэттэн үүнэн-сайдан тахсыбыт соҕотох Геройбут сырдык кэриэһин кинини кытары бииргэ үлэлээбиттэр умнуохтара суоҕа. Төрөөбүт Амматын сирин дьонноро – Бөтүҥ нэһилиэгин олохтоохторо, Амма улууһун салалтата Анна Михайловна Васильева аатын-суолун, сырдык кэриэһин үйэтитиэхтэрэ диэн эрэнэ саныыбын.

Николай Никифорович Амбросьев,

1975-1982с.с.

Амма оройуоннааҕы Сэбиэтин

ситэриилээх комитетын бэрэссэдээтэлэ